NJE FOTOGRAFI-NJE HISTORI
Shkruan: Ismail Gashi Sllovia
Shikoj fotografinë fituese të vitit 1990. I shtrir Nasim Elshani, i vrarë nga ushtria sërbe. Për rreth kufomës së tij, sipas traditës, qëndrojnë ulur farefisi, gratë e gjakut, nëna, pamje trimërore e qëndrim stoik, me qëndrim krenarie, nuk qet asnjë lot. I ka ngelur shikimi në sutë mbyllur të të birit të vrarë. Ka bindjen e thellë se kjo vrasje është vrasje nga urrejtja e armiqësisë së vjetër. Ka parasysh kohën dhe ngjarjet e vitit 1990. Nasimin e vdekur, ajo e kujton lindjen dhe rritën e tij, tash e sheh të vdekur nga plumbi. Vërtet forcë e madhe qëndrushmërie. Nëna shpjegon pa fjalë biografinë e tij, ajo është biografi e popullit, është shkruar e po shkruhet me vrasje, me gjak. Në pamje e qëndrim e hasim bashkarisht, krenarinë dhe pikëllimin. Grua mes grash me qëndrim trimëror. Pikëllimin dhe vajin e bëjnë të tjerët për te për vdekjen e birit të sajë. Ajo ngushëllon të tjerët për vdekjen e biri të saj, veçanti e madhe. Ajo është Dodona, plleshmëria e trimërisë, krenarisë e tokës së mirësisë.
Aty pranë motra qanë për vëllanë. Ajkuna e legjendave tona të lashta sot në mesin tonë, me ne dhe në ne. Ajkuna e sokolesha janë bijat tona të përnjëherë. Sot, të gjithë jemi shndërruar në legjendë, legjendën e qëndrimit e të rezistencës, por tash për çështjen e madhe për kauzën kombëtare. Aty pranë piskamës së motrës, rrudhat dhe lotët e një plake të thyer në moshë e të tjerave plaka, të gjitha pamje të veçanta, ngjarje të poasaçme, pjesë e një tërësie, e një historie të madhe. Plakë e thelluar në kohë, në përkujtim ngjarjesh. Plakë që ka shkruar në fytyrë ngjarjet e jetës, me lavra rrudhash. Çdo rrudhë një thellësi e kuptimësi, ka një arkivë.
Kontraste ngjarjesh kanë edhe kontrastet e pamjeve, këto pamje i shohim në fotografi të vitit 1990, i ka pa dhe i ka vlerësuar bota shpirtërore. Artin e vdekjes. Ato shohim krajata, habitje, befasira,
Shqiptarët në jetë kanë dy gëzime; Njërin kur lindin e tjetrin kur vdesin, por kur vdesin për liri e atdhe ama! Këto vite kemi festuar vdekjet, jo lindjet. Kemi pasur më shpesh vdekje apo ndoshta vdekjet i festuam më tepër se lindjet. Madje sot po krenohemi më tëpër me rëniet e tyre. Po i lakmojmë martirët, jemi bërë Tokë e kopshte martirësh! Vdekjet i kemi më të mëdha se lindjet.
P. S. Shkrimi është botuar në gazetën “Bashkimi”, e cila asaj kohe dilte në Prishtinë