Kulturë\Letërsi

Ylli Meçe: Legjenda për Miro Tërbaçen (Poezi)

Rrëzë një mali, në lëndinë

Atje ku rrjedh, një lumë ngadalë

Zhuzhërin mbi degë të lisit

Me “zhu -zhu”, qan një gjinkallë.

—–

Larg, shumë larg, si nëpër hije

Drejt fshatit, ësht’nis një shpurë

Heshtje e tyre, heshtje zie

Por si varret, me dy me gurë

—-

Të ropatur, djersë thartuar

Përtej fushës, së Tërbaçit

Ca asqerë, ecin munduar

Nëpër kohë, të”Tanzimatit”

—–

Kaq të lodhur, gojën tharë

Sytë e tyre, gjak të ndezur

Mali Çikës, kurrë s’kish parë

Ndaj e mbajti, frymën pezull.

——

Ecën shpura, drejt një shkëmbi

Ku takon, të vetmin djalë

Thonë at çast, u drodh dhe vendi

Thonë u thanë, bimët në arë..

—–

I drejtohet rëndë çaushi :

Si të quajnë, ty mor djalë ?

Juve mendjen, kush jua u mbushi

Të mos jepni, për Pashanë ?

——

A e di ti… se dhe Dovleti

Që drejton, aq mirë kazanë

Kërkon taksa, nga mileti

Ashtu, si kërkon ushtarë ?!!

—–

Skëndo djali, Skëndo Strati

Ja kthen çaushit të parë:

– As ne, Vranishti, as Brati

S’kemi taksa për Pashanë

—–

Ja shikoje at’ parmendë

Ka ngelë “tek”, e me një ka’

Kur s’ka bereqet në lëmë

E ç’mund të t’jap, një fukara?…

—-

Unë ju them, mos bëni këmbë

Mos e merrni, të përpjetën!

Fshati mba, shpirtin me dhëmbë

Ata “bëjnë pazar” me jetën…

—-

Kaq u desh, për turkoshakët

Morën armët, drejt në shenjë

U skuqën me gjak, zambakët

Nga një plumb, nga një e shtënë.

——

Fluturuan, zogjtë nga pema

Tundën degët, krejt papritur

E nxinë qiellin, tromaksur

Aq…. sa dielli dukej fikur.

——

Krism’ e armës ulërimë

Mori rrugën, nëpër shpate

Ç’pati që tundi shtëpinë

Folenë e Miros-tërbaçe ?

Tre ditë ndenji, për vëllanë

Përmbi kokë, krejt rri ngurosur

Ndenji aq, sa i doli shpirti

Qan vëllanë, si e marrosur !

—–

Motra Miro, motra labe

Bashkë me ty, qau dhe mali

Motra Miro, tërbaçotja

Shamizeza, vënë te balli

—–

Ti, se njohe Doruntinën

S’dije, ç’bëri për vëllanë

Veç në sytë e tij lexove

Një hakmarrje për Pashanë

—-

Preve flokët, si një djalë

Koburen, ngjeshe për brezi

Troku i kalit shkrep stralltë

Breg-lumin, të gjithë e ndezi

—–

Drejt Beratit, nise rrugën

Vrapi kalit gjithë tërbim

Një “djalosh “, bashk me furtunën

kalërojnë pa pushim

—–

Hapni derën!- flet nga larg

Për Pashanë e kam fermanin

Duhet, që ta marrë në dorë

Ka të bëjë, për gjithë vatanin !

—–

Hapen portat, me kërcitje

Brenda hyn “kalorërsi djalë”

Një nga dhjetëshja për pashain

I’a drejton atij… në ballë !

—–

Kjo është taksë e fukarasë

Ndaj Pasha… ti e ke hak

Ishte borxh, nga labëria

Ta marrë, vesh dhe “Portë e Lartë”!