Serbia ka vite që ka përpunuar metodat për të manipuluar narrativën rreth veprimeve të saj në Kosovë, duke përdorur mohimin, shmangien e fajit dhe shfrytëzimin e pakënaqësive të brendshme. Sulmi ndaj kanalit Ibër-Lepenc nuk bën përjashtim. Zyrtarët serbë, përfshirë Presidentin Aleksandar Vuçiç dhe Ministrin e Jashtëm Marko Gjuriç, ndoqën një strategji të njohur: dënuan aktin për t’u dukur neutralë, ndërkohë që hodhën dyshime mbi pretendimet e Kosovës. Kjo qasje i lejon Serbisë të fshehë përfshirjen e saj, të pozicionohet si viktimë e një situate të paqëndrueshme dhe të shkaktojë përçarje brenda Kosovës.
Por, çka është më shqetësuese, është se disa gazetarë kosovarë kanë përforcuar këtë narrativë, duke e bërë më të besueshme atë në sytë e publikut të brendshëm. Berat Buzhala, për shembull, në reagimin e tij, e minimizoi sulmin, duke tallur paralajmërimet e Kryeministrit Albin Kurti për rrezikun e luftës hibride. Kjo qasje e trajtoi një çështje serioze të sigurisë kombëtare si të parëndësishme dhe zhvendosi vëmendjen nga agresioni serb te kritikat për qeverinë e Kosovës.
Baton Haxhiu (dhe grupi i tij. …), në anën tjetër, e akuzoi Kurtin se po shpikte një narrativë lufte hibride për të forcuar pushtetin e tij dhe për të heshtur opozitën. Këto pretendime përkojnë me narrativën serbe, që e paraqet Kosovën si një shtet paranojak dhe qeverinë e saj si autoritare. Ky lloj diskursi, që më shumë përqendrohet te dobësitë e perceptuara të Kosovës sesa te agresioni i Serbisë, përforcon pozitat e Serbisë në arenën ndërkombëtare.
Parim Olluri shtoi një dimension tjetër në këtë narrativë të koordinuar, duke pretenduar se Agjencia Kosovare e Inteligjencës (AKI) i kushton më shumë vëmendje spiunimit të gazetarëve sesa parandalimit të sulmeve. Ky pretendim i shërben përpjekjeve të Serbisë për të delegjitimuar institucionet e Kosovës dhe për të krijuar përshtypjen e një shteti të paaftë për të siguruar qytetarët e tij.
Gjithashtu, mundësia që fuqitë perëndimore të jenë të përfshira indirekt në krijimin e një ambienti ku këto narrativa gjejnë terren, është alarmante. Siç shpjegon Dr. Aidan Hehir në librin e tij të fundit, fuqitë perëndimore janë bërë gjithnjë e më të pakënaqura me udhëheqjen e Kurtit, i cili nuk pranon t’i nënshtrohet kërkesave të Serbisë. Për interesa strategjike dhe ekonomike, Perëndimi ka filluar të ushtrojë presion mbi Kosovën për të bërë kompromise, duke favorizuar kështu Serbinë.
Në këtë kontekst, retorika e gazetarëve si Buzhala, Haxhiu dhe Olluri nuk duket të jetë rastësi. Kritikat e tyre përputhen jo vetëm me agjendën serbe, por edhe me interesat e fuqive perëndimore që kërkojnë të ruajnë ekuilibrin e pushtetit në rajon. Kjo do të thotë se, në mënyrë indirekte, këta gazetarë po ndihmojnë përpjekjet për të dobësuar qëndrimin e Kosovës dhe për të konsoliduar fuqishëm pozitën e Serbisë.
Për vite me radhë, këta individë kanë qenë të njëjtit që kanë mbështetur narrativa që dëmtojnë Kosovën, ndërkohë që përforcojnë pozicionin e Serbisë. Ky model konsistent i veprimit tregon për një përpjekje të qëllimshme për të formësuar diskursin publik në favor të Serbisë.
Pasojat janë të mëdha. Duke shërbyer si zëra për narrativën serbe, këta gazetarë kontribuojnë në përçarjen e brendshme, dobësimin e institucioneve dhe minimin e besimit të qytetarëve. Ky ambient dobëson kapacitetin e Kosovës për të përballuar sfidat e jashtme dhe i jep Serbisë mundësi për të vazhduar veprimet e saj destabilizuese pa pasoja të rënda për të.
Për ta luftuar këtë dinamikë, Kosova duhet t’i ekspozojë dhe sfidojë këto narrativa, duke treguar qartë lidhjet e tyre me strategjitë serbe. Për më tepër, qytetarët duhet të jenë më të vetëdijshëm për dezinformatat dhe të aftë të vlerësojnë në mënyrë kritike burimet e informacionit që konsumojnë. Në arenën ndërkombëtare, Kosova duhet të paraqesë dëshmi të qarta dhe të bazuara mbi faktet për të kundërshtuar këto narrativa që synojnë të fshehin të vërtetën.
Sulmi ndaj kanalit Ibër-Lepenc është një kujtesë e qartë për kompleksitetin e luftës hibride, ku aktet fizike të agresionit plotësohen nga fushatat e dezinformimit. Roli i disa gazetarëve kosovarë në fuqizimin e këtyre narrativave tregon për dobësitë që shfrytëzon kjo luftë hibride. Njohja dhe adresimi i kësaj dinamike është jetike për të mbrojtur sovranitetin e Kosovës dhe për të siguruar që e vërteta të triumfojë mbi përpjekjet e koordinuara për ta fshehur atë.
Zëra të Përafërt me Beogradin: Gazetarët që Dobësojnë Kosovën nga Brenda
Yuri Bezmenov: Ish-agjenti i KGB-së, i njohur për analizën e tij mbi përmbytjen e të vërtetës, do të theksonte se komentet e këtyre gazetarëve janë pjesë e fazës së parë të destabilizimit: dëmtimi i besimit të publikut tek institucionet shtetërore. Ai do të shihte komentet e Buzhalës dhe Ollurit, që sulmojnë Agjencinë Kosovare të Inteligjencës (AKI) për mungesë të kompetencës dhe për fokus të gabuar, si një përpjekje për të dobësuar besimin e publikut tek institucionet e sigurisë. Bezmenov do të thoshte se kjo përbën një metodë kyçe për të ndarë dhe polarizuar një shoqëri, duke e bërë më të lehtë për aktorët e jashtëm, si Serbia, të ndërhyjnë dhe të përfitojnë.
Stanislav Levchenko: Një tjetër ekspert mbi disinformimin, do të identifikonte komentet e Baton Haxhiut, sidomos pretendimet e tij se Albin Kurti po fabrikon një “luftë hibride” për të shtypur kritikët, si një krijim i qëllimshëm i barazive të rreme. Levchenko do të argumentonte se pretendimi i Haxhiut, se si Kurti ashtu edhe Vuçiç përfitojnë nga krizat, është një përpjekje për të devijuar vëmendjen nga përgjegjësia reale e Serbisë si agresor. Ai do të thoshte se kjo strategji synon të mbjellë dyshime dhe konfuzion, duke e bërë të duket sikur të dy palët janë njësoj fajtorë, kur në realitet Kosova është viktima e agresionit serb.
Viktor Suvorov: Ish-agjenti i GRU-së, Suvorov do të analizonte mënyrën se si komentet e Haxhiut, Buzhalës dhe Ollurit krijojnë një perceptim të dobësisë dhe mosfunksionimit brenda institucioneve të Kosovës. Ai do të vërente se pretendimet e tyre për paaftësinë e AKI-së dhe karakterizimet e qeverisë si autoritare janë pjesë e një strategjie për të delegjitimuar shtetin dhe për të forcuar narrativën serbe. Suvorov do të thoshte se kjo është një taktikë tipike për të goditur shtetet që janë në mbrojtje nga agresionet hibride, duke dobësuar aftësinë e tyre për të reaguar ndaj krizave.
Sipas këtyre ekspertëve, komentet e gazetarëve të lartpërmendur nuk janë kritika të zakonshme, por përbëjnë pjesë të një narrative që përputhet me strategjitë e njohura të përmbytjes së vërtetës dhe disinformimit të orkestruara nga aktorë të jashtëm si Serbia. Në këtë kontekst, ata do t’i shihnin këto komente si një kërcënim serioz për sigurinë kombëtare të Kosovës, duke theksuar se ato ndihmojnë në arritjen e qëllimeve destabilizuese të Beogradit.