TIRANË, 8 nëntor /ATSH/ – Në të njëjtën kohë edhe me relieve malore dhe bregdetare, shumë e dashur nga alpinistët e përkushtuar dhe adhuruesit e diellit, Shqipëria në pamje të parë duket si një kombinim me ndikime greke, italiane dhe turke që kanë lënë gjurmë ndër shekuj, shkruan Lucie Grace për gazetën e njohur britanike “The Independent”.
Por, nëse thellohesh pak do të zbulosh një tokë dhe një gjuhë të lashtë ilire. Ajo ka një forcë, një elasticitet dhe një gjallëri që të bën për vete.
Me popullsinë e dytë më të madhe islame në Evropë pas Kosovës (rreth 60 për qind e shqiptarëve janë myslimanë), vendi është gjithashtu model për tolerancën fetare, me xhami dhe katedrale mahnitëse, të ndërtuara krah për krah në qytetet dhe qytezat e vendit ballkanik.
Shqipëria ka qenë nën ndikimin osman për më shumë se 500 vjet dhe ka ende shtëpi dhe një arkitekture të jashtëzakonshme të epokës, pavarësisht përpjekjeve të Enver Hoxhës për ta shkatërruar atë. Në një vizitë atje sigurisht që do të takosh vendasit shumë miqësorë dhe mikpritës dhe disa nga çmimet më të përballueshme në kontinent.
Që nga 1 maji 2022, të gjitha kërkesat e udhëtimit lidhur me Covid-19 janë hequr. Udhëtarët nuk kanë më nevojë të tregojnë prova të vaksinimit ose një test negativ PCR për të hyrë në Shqipëri.
Me një klimë të ngjashme me Greqinë fqinje, Shqipëria është një nga vendet më me diell në Evropë dhe ato arrijnë kulmin midis prillit dhe tetorit. Koha më e mirë për shëtitje në male janë muajt më të qetë të pranverës dhe vjeshtës. Vera është sigurisht koha më e mirë për të eksploruar plazhet e Rivierës, por temperaturat rriten, kështu që nëse eksplorimi i qyteteve dhe qytezave osmane është në axhendën tuaj, preferohet edhe pranvera ose vjeshta.
Tirana
Tirana ishte një qytet i qetë, në brendësi të vendit, derisa kryeqyteti u zhvendos këtu në vitin 1912. Urbanistika e vëmendshme e shekullit XX dhuron rrugë të këndshme me gjethe dhe të gjera, me shumë hije nga vapa e madhe e verës. Epiqendra e qytetit është sheshi “Skënderbej”, një hapësirë madhështore, ku ndodhet xhamia e bukur e Et’hem Beut, e shekullit XVIII dhe Teatri i Operës dhe Muzeu Historik Kombëtar i epokës komuniste. Aty pranë, tregu “Pazari i Ri” është i mbushur me tezga ushqimore dhe restorante, por është edhe Blloku ku do të dëshironi të shkoni. Ky cep i zhurmshëm i qytetit ishte më parë një lagje për politikanët komunistë në pushtet dhe tani është një qendër e gjallë e kafeneve, bareve, restoranteve dhe klubeve.
Shkodra dhe Alpet Shqiptare
E themeluar nga fiset e lashta ilire në shekullin IV para Krishtit, Shkodra është porta për në Shqipëri nëse mbërrini nga Evropa Veriore me autobus ose makinë. Ajo është një qytet i vogël paqësor dhe me atmosferë ‒ ndaj jepni pak nga koha juaj, pasi është më shumë se thjesht një pikë nisjeje për në male. Merrni me qira një biçikletë dhe dilni në liqen, gërmoni nëpër tregjet e fshehura dhe do të gjendeni edhe te Muzeu Kombëtar i Fotografisë “Marubi”. Minibusët shkojnë çdo ditë në Parkun Kombëtar të Thethit, ku mund të shëtisni ose të ndiqni shtegun për në Valbonë.
Gjirokastra
E famshme për arkitekturën e saj të ruajtur në mënyrë fantastike dhe të sofistikuar të epokës osmane, rrugët dredha-dredha me kalldrëm të Gjirokastrës janë të mbrojtura nga UNESCO. E vendosur prapa bregdetit dhe e vendosur lart në kodra, arkitektura mahnitëse e qytetit të vjetër dikur ishte shtëpia e një prej qendrave më të mëdha të sufizmit (një shkollë mistike, e bazuar në meditim të Islamit) jashtë Turqisë. Ndërsa vetëm një pjesë e vogël e objekteve fetare i mbijetuan spastrimit të Enver Hoxhës, kishat dhe xhamitë ende jetojnë pranë njëra-tjetrës siç kanë bërë me shekuj me radhë. Kalaja e Gjirokastrës është padyshim një nga më të mirat në vend (konkurrenca është e ashpër pasi ka mbi 150 të tilla) me gurë të bardhë që vezullojnë dhe mure të mëdha.
Riviera
Shtrirja bregdetare prej 120 kilometrash nga Vlora në Sarandë, e njohur si Riviera Shqiptare, përbëhet nga fshatra piktoreskë në faqe kodrash dhe nuanca madhështore blu të zbehta, ndërsa deti Jon përshkon plazhet e tij me guralecë. Ndalesat e njohura janë Dhërmiu dhe Himara ose ishujt e vegjël në Ksamil. Ujërat e kristalta të rivierës janë të ftohta, edhe në vapën e verës, falë burimeve të ujit që rrjedhin nga malet dhe nën shtratin e detit.
Kanioni i Beratit dhe Osumit
Po aq mbresëlënëse sa Gjirokastra, por shpesh anashkalohet në favor të saj, është qyteti tjetër i kohës osmane, Berati. Ai njihet edhe si qyteti i një mbi një dritareve. Kështjella daton në shekullin XIV me një kishë fantastike të vogël bizantine brenda. Sigurisht që këtu ka edhe xhami të mrekullueshme – shembulli i shkëlqyer i Beratit i tolerancës fetare në të cilën Shqipëria është kaq e njohur. Bëni një udhëtim ditor nga këtu në kanionin e Osumit, ku mund të kaloni nëpër lumë, duke kaluar faqet e shkëmbinjve dhe të merrni edhe baltë nga shtrati i lumit për ta përdorur si një maskë ushqyese për fytyrën.
Parku Arkeologjik i Butrintit
Rrënojat greke, romake dhe bizantine e zbukurojnë këtë ish-metropol, të vendosur në buzë të Rivierës. Butrinti është padyshim shtëpia e rrënojave më të jashtëzakonshme në Shqipëri dhe në të vërtetë në gjithë Ballkanin Perëndimor, por shpesh anashkalohet gjatë rrugës për në plazh. Është një vend i hapur me ndërtesa të vendosura rreth lagunës, imagjinoni një Pompei, që përfshin banja romake, një amfiteatër grek dhe kulla veneciane. Përgatituni të kaloni ditën atje dhe vishni këpucë jashtëzakonisht të rehatshme. Ka një shtesë të mëvonshme osmane që ia vlen të rritet gjithashtu. Ali Pashë Tepelena ndërtoi një kështjellë atje për të kontrolluar edhe Napoleonin, i cili kishte marrë Korfuzin, që gjendet shumë afër.
Korça
Vendi ku prodhohet birra më e mirë në Shqipëri, Korça është e vendosur mes maleve piktoreske dhe është e zhytur në një natyrë mahnitëse, por është më pak e shkelur nga turistët sesa pjesët e tjera të vendit. Hiking është në krye të listës së gjërave që mund të bëni, por qyteti është gjithashtu i mbushur me arkitekturë fantastike dhe institucione kulturore. Muzeu i Fotografisë “Gjon Mili” ofron një vështrim në jetën e shekullit XX, ndërsa Muzeu Mesjetar është një nga më të mirët në vend. Katedralja ortodokse “Ringjallja e Krishtit” merr vëmendjen më të madhe, por edhe xhamia e vogël “Iliaz Bej Mirahori” është gjithashtu e padiskutueshme si e tillë. Ajo është një nga më të vjetrat në vend.
Të notosh kudo
Bëni një zhytje në ujë të ftohtë në pamjet e pazakonta të bukurisë natyrore që Shqipëria ka plot. Tre të parat janë Syri i Kaltër, një “pishinë” bruz me ujë të ftohtë burimi malor (zakonisht rreth 10-13°C) rrugës për në Gjirokastër; kanioni i sipërpërmendur i Osumit pranë Beratit, ku mund të ecësh me gomone, ose më të guximshmit mund të notojnë në lumin Shalë, i cili rrjedh brenda vargmalit të Alpeve Shqiptare.
Shëtitjet
Marrja me qira e makinave ose motoçikletave është relativisht e lirë në Shqipëri, por nëse preferoni të përdorni transportin publik, bëhuni gati për të parë një rrjet pak të çuditshëm udhëtimesh me autobusë, por plotësisht funksional, që përfshin shumicën e cepave të vendit.
Këshillë për kursimin e parave
Shqipëria është jashtëzakonisht e lirë, krahasuar me shumicën e vendeve të tjera evropiane, por nëse jeni vërtet në vështirësi financiare, merrni çadrën tuaj me vete dhe përdorni një nga kampingjet e panumërta fantastike që janë të vendosura në të gjithë gjatësinë dhe gjerësinë e vendit./ /a.i/ a.jor.
