Përqendrimet e gazit serrë, rritja e nivelit të detit, nxehtësia e oqeanit dhe acidifikimi i oqeanit vendosën rekorde të reja vitin e kaluar kanë , tha Organizata Botërore Meteorologjike e OKB-së (WMO) në raportin e saj për gjendjen e klimës globale në vitin 2021, të publikuar të mërkurën.
OKB paralajmëroi se sistemi global i energjisë po e çonte njerëzimin drejt katastrofës dhe bëri thirrje për një tranzicion urgjent drejt energjisë së rinovueshme.
“Klima jonë po ndryshon para syve tanë”, tha shefi i WMO, Petteri Taalas.
“Nxehtësia e bllokuar nga gazrat serrë të shkaktuara nga njeriu do të ngrohë planetin për shumë breza që do të vijnë. Rritja e nivelit të detit, nxehtësia e oqeanit dhe acidifikimi do të vazhdojnë për qindra vjet nëse nuk shpiken mjete për të hequr karbonin nga atmosfera.
Nivelet e dioksidit të karbonit dhe metanit për ngrohjen e klimës në atmosferë në vitin 2021 tejkaluan rekordet e mëparshme, tha WMO.
Raporti konfirmoi gjithashtu se shtatë vitet e fundit ishin shtatë vitet më të nxehta të regjistruara.
Në nivel global, temperatura mesatare e vitit të kaluar ishte 1,11 gradë Celsius mbi mesataren paraindustriale, pasi bota është afër pragut prej 1,5 gradë Celsius përtej të cilit efektet e ngrohjes pritet të bëhen drastike. Temperaturat e vitit të kaluar u zbutën pak në krahasim me vitin 2020 për shkak të efekteve ftohëse të La Nina në Paqësor.
“Është vetëm çështje kohe para se të shohim një vit tjetër më të ngrohtë në histori”, tha Taalas.
Oqeanet e botës janë ngrohur dukshëm më shpejt në 20 vitet e fundit, duke arritur një nivel të ri në vitin 2021, thuhet në raport. Ky ndryshim ka të ngjarë të marrë shekuj ose mijëvjeçarë për t’u kthyer, vuri në dukje ai. Oqeanet mbajnë pjesën më të madhe të ngarkesës së ngrohjes dhe emetimeve, duke thithur rreth 90 për qind të nxehtësisë së akumuluar të Tokës dhe 23 për qind të emetimeve të dioksidit të karbonit nga aktiviteti njerëzor.
Aciditeti i oqeanit është tani në nivelin më të lartë në të paktën 26,000 vjet pasi uji thith dhe reagon me më shumë dioksid karboni në atmosferë. Për më tepër, nivelet e detit janë rritur 4.5 cm (1.8 inç) në dekadën e fundit, me rritjen vjetore nga 2013 në 2021 më shumë se dyfishi i asaj që ishte nga 1993 në 2002.
Raporti i WMO tha se rritja e temperaturave globale kishte kontribuar në shumë ngjarje ekstreme në të gjithë globin. “Lytton, British Columbia arriti 49.5 gradë Celsius, duke thyer rekordin e mëparshëm kanadez me 4.6 gradë,” tha Blair Trewin, një nga autorët e raportit.
“Nxehtësia ekstreme nuk ishte historia e vetme. I ftohti ekstrem goditi Amerikën jugore në shkurt në stuhinë dimërore më të kushtueshme të regjistruar”, tha ai ndërsa shtoi se Madridi i Spanjës kishte reshjet më të larta të borës që nga viti 1971.
