Presidenti amerikan Joe Biden, si përfaqësues i fuqive perëndimore, ka shkëmbyer mesazhe të ashpra ditët e fundit me presidentin rus Vladimir Putin, për të cilin CNN shkruan se po përdor Ukrainën si peng në një përpjekje për të detyruar SHBA-në të rinegociojë me të për kartat e luftës dhe paqes.
Ata theksojnë se për amerikanin mesatar, konflikti mbi shtetin në Evropën Lindore mund të duket si problem i dikujt tjetër me pandeminë dhe inflacionin e lartë në SHBA dhe betejat e brendshme politike, dhe Biden e ka bërë tashmë të qartë se nuk do të dërgojë trupa për Ukrainën si joanëtare e NATO-s.
Fakti është se dy fuqitë më të forta bërthamore kanë hyrë në testin më intensiv që nga rënia e Bashkimit Sovjetik. Pushtimi rus i Ukrainës mund të çojë në një konflikt të madh midis ushtrive konvencionale në Evropë që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore. Për amerikanët, kredibiliteti i Perëndimit, perceptimi i Shteteve të Bashkuara si një lider global dhe pasojat e mundshme dytësore në fushën e brendshme janë në rrezik, si dhe rritja e lartë e çmimit të naftës për shkak të krizës.
“Presidenti rus, i cili ka 100 mijë trupa në kufirin me Ukrainën, e lë botën të pyesë se çfarë do të ndodhë në festën e pokerit të fuqive të mëdha”, shkruan CNN, duke shtuar se Putinit i pëlqen një pozicion i tillë. Disa analistë besojnë se lideri rus po bën bllof dhe ka krijuar një kërcënim për pushtim në mënyrë që amerikanët ta kuptojnë atë si një bashkëbisedues të barabartë në nrgociata.
Të tjerë e shohin kërcënimin e destabilizimit të Ukrainës përmes prizmit të ndërtimit të muskujve nacionalistë për përdorim të brendshëm. Por ai gjithashtu ndjen dobësi në SHBA dhe sheh ndarje në Evropë dhe e kupton se nëse do të ketë ndonjëherë një kohë për të shkatërruar ëndrrat e Ukrainës dhe të ardhmen pro-perëndimore – është pikërisht tani.
Me amerikanët që nuk dëshirojnë të pajtohen me kërkesat e tij dhe me aq shumë nga reputacioni i tij në rrezik në këtë krizë, nuk ka gjasa që Putini të tërhiqet lehtë. Në fjalimin e tij, Biden përmendi gjithashtu se vetëm Putin vendos për pushtimin e Ukrainës. “Askush tjetër nuk do ta marrë atë vendim. Askush tjetër nuk do të ketë ndikim në atë vendim. Ai e merr atë vendim,” ishte i qartë Biden.
Për të kuptuar këtë vendim, së pari duhet thënë pse Ukraina është kaq e rëndësishme për udhëheqësin rus. Për Putinin, si ish-anëtar i KGB-së, rënia e BRSS ishte një fatkeqësi historike. Ai e sheh zgjerimin e NATO-s në lindje si një poshtërim të një qytetërimi. Kjo është arsyeja pse ai po i kërkon Bidenit diçka që presidenti amerikan nuk do ta pranojë kurrë – duke përfshirë sigurimin që Ukraina nuk do të pranohet kurrë në NATO, si dhe të kërkojë që trupat perëndimore dhe pajisjet ushtarake të largohen nga vendet e ish-Paktit të Varshavës, si p.sh. si Polonia dhe Rumania. Putini e sheh këtë si një kërcënim për sigurinë ruse.
Gjatë dekadës së fundit, Putin është përpjekur të ringjallë sferën e vjetër të ndikimit të Rusisë mbi ish-shtetet sovjetike si Ukraina. Kjo rezultoi në aneksimin e Krimesë, e cila ishte pjesë e Ukrainës, në 2014. Kohët e fundit, kjo është parë në ndihmën e Putinit për të shuar kërkesat dhe protestat e opozitës në Bjellorusi dhe Kazakistan. Duke pasur parasysh regjimin e tij autokratik, është e qartë se ai nuk dëshiron të tolerojë llojin perëndimor të demokracisë në Ukrainë.
Gjatë konferencës së tij për shtyp, Biden bëri të ditur se Putini po lufton për t’u hakmarrë ndaj padrejtësive historike dhe po përpiqet të hapë rrugën për një rol më të madh rus në botën e shekullit të 21-të. Projekti i Putinit për forcimin e Rusisë është gjithashtu pjesë e shkatërrimit të reputacionit të Perëndimit, dhe veçanërisht të Shteteve të Bashkuara./Tema
